Gdańsk: „Król jedzie!”
Jeszcze do 30 października 2018 roku w Muzeum Gdańska - Ratusz Głównego Miasta Gdańska (Gdańsk, ul. Długa 46/47) czynna będzie wystawa czasowa, pt „Król jedzie!”. Władcy przyjeżdżali do Gdańska celem odebrania hołdu oraz należnej daniny, w związku z bieżącymi planami politycznymi oraz jako arbitrzy w konfliktach wewnętrznych miasta. Wizyty królów w Gdańsku były wydarzeniami politycznymi, prawnymi, ale dla większości mieszczan, przede wszystkim niezwykłymi przedsięwzięciami kulturalnymi, które zdarzały się raz na pokolenie. Ekspozycja opowiada szerzej o gdańskim fenomenie wizyt władców polskich w mieście XV-XVIII wieku.
Wyjątkowość odwiedzin królewskich w Gdańsku od XVI do XVIII wieku pociągała za sobą bardzo wysokie wydatki finansowe. Wraz z najbliższym otoczeniem króla, czyli dworem władcy, często osobnym dworem królowej, asysty wojskowej, liczba osób towarzyszących i służących sięgała niekiedy kilku tysięcy. Poza koniecznymi kosztami wyżywienia, furażu, opału, zakwaterowania ludzi i koni, część nadzwyczajnych wydatków z budżetu miejskiego przeznaczano na przygotowanie okazjonalnej oprawy ceremonialnej i propagandowej oraz liczne kosztowne podarunki.
Wygłaszane mowy, publikowane dzieła literackie i muzyczne „ku czci panujących”, rozdawane upominki tworzyły wyjątkową okazję do zademonstrowania potęgi miasta, które w XVI–XVIII wieku stać było na przepych i rozrzutne podejmowanie dworu królewskiego. Jednak zapewnienie odpowiedniego poziomu artystycznego towarzyszącego wizytom przedsięwzięciom odpowiednio kosztowało. Przynajmniej część pieniędzy wydawanych z budżetu miasta trafiało do kieszeni miejscowych artystów, poetów i muzyków i rzemieślników.
Okazjonalna rozrzutność skutkowała okazjonalnym mecenatem kulturalnym Rady Miejskiej. Splendor nowożytnego Gdańska przejawiał się m.in. w tworzeniu specjalnej malarskiej dekoracji ceremonialnej, bram triumfalnych, zamawianiu u złotników, medalierów, bursztynników specjalnych wyrobów przeznaczonych na podarki. Najbardziej spektakularne dzieła z uwagi na swoją kunsztowność oraz wysoką cenę często przetrwały do chwili obecnej, ewentualnie ich powstanie zostało dobrze udokumentowane źródłowo. Tak się stało również z częścią przedmiotów wytworzonych w Gdańsku z myślą o polskich władcach odwiedzających miasto w XVI–XVIII wieku…
Muzeum Gdańska
Na wystawie wśród prezentowanych eksponatów znajdziemy szereg gdańskich konterfektów królów polskich, takich jak: monety, medale z wizerunkami władców polskich, donatywy i medale okolicznościowe. Organizatorzy serdecznie zapraszają wszystkich zainteresowanych.
Autor: Józef Smurawa
Źródło: Muzeum Gdańska
