Hitler i Mussolini w numizmatyce

Na wstępie chciałbym zaznaczyć, że umieszczone przeze mnie w artykule numizmaty z wizerunkami wymienionych w tytule panów, mają na celu tylko i wyłącznie, przekazanie informacji dotyczących tego tematu w aspekcie numizmatycznym. W żaden sposób moim zamierzeniem nie jest propagowanie idei faszystowskich, które to za sprawą owych panów przysporzyły światu tak wiele nieszczęść. Chciałbym zaznaczyć również, że w myśl prawa rozpowszechnianie, sprzedaż i obrót tymi "numizmatami - wynalazkami", które de fakto nie są nawet kopiami monet autentycznych - powinno być zabronione.

Polski prawodawstwo w zakresie działań propagujących faszyzm, a także inne podobne ideologie oraz propagowanie związanych z nimi idei i symboli przewiduje odpowiednie sankcje karne.

Art. 13 (Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej, 1997)

Zakazane jest istnienie partii politycznych i innych organizacji odwołujących się w swoich programach do totalitarnych metod i praktyk działania nazizmu, faszyzmu i komunizmu, a także tych, których program lub działalność zakłada lub dopuszcza nienawiść rasową i narodowościową, stosowanie przemocy w celu zdobycia władzy lub wpływu na politykę państwa albo przewiduje utajnienie struktur lub członkostwa.

Art. 256 (Kodeks Karny, 1998)

Kto publicznie propaguje faszystowski lub inny totalitarny ustrój państwa lub nawołuje do nienawiści na tle różnic narodowościowych, etnicznych, rasowych, wyznaniowych albo ze względu na bezwyznaniowość, podlega grzywnie, karze ograniczenia wolności albo pozbawienia wolności do lat 2.

Choć w prawodawstwie istnieją ograniczenia w handlu nazistowskimi pamiątkami, często stosowane są ich próby obejścia. Niejednokrotnie numizmatyka staje się dobrym do tego pretekstem.

  

Numizmaty z wizerunkiem Adolfa Hitlera

Rozpoczynając temat Adolfa Hitlera nie mogę się powstrzymać by nie umieścić tego zdjęcia:

Adolf Hitler – zdjęcie: wp.pl

Czy ktoś wówczas mógł przewidzieć kto wyrośnie z tego dziecka?

  

Monet z wizerunkiem wodza III Rzeszy nigdy nie było w obiegu. W 1935 roku w Niemczech w obiegu funkcjonowały 5-markówki z Paulem von Hindenburgiem, a obowiązującym krojem pisma aż do 1941 roku była fraktura (pismo gotyckie).

Oficjalnie wybito tylko kilka prób monet z wizerunkiem Adolfa Hitlera. Były to monety o nominale 5 MAREK, bite w miedzi platerowanej srebrem. Powstały w wyniku ogłoszonego konkursu. Stemple do tej monety wykonał Karl Goetz.

Na próbie widnieje popiersie Hitlera (bez czapki) w prawo (nasza perspektywa) pod popiersiem litera "A". Strona odwrotna orzeł ze swastyką w szponach. Legenda otokowa - u góry: DEUTSCHES REICHS 1942, na dole 5 REICHSMARK.

Monety te zostały zaprezentowane wodzowi, prawdopodobnie w 1942 roku, w czasie pobytu w Wilczym Szańcu. Jednak stwierdził on, że emisja monet nastąpi po ostatecznym zwycięstwie. Tylko wódz, który podporządkował sobie cały świat może zamieszczać swój wizerunek na obiegowych monetach tak aby każdy poddany z jakiegokolwiek krańca imperium wiedział jak wygląda jego Pan i władca. Ostatecznego zwycięstwa jednak zabrakło, a co za tym idzie próby nie doczekały się wejścia do obiegu.

Co ciekawe - nie spotyka się kopii tej monety. Można ją zobaczyć praktycznie tylko w katalogach.

   

Poza w/w. próbą niejednokrotnie możemy natknąć się na inne okazy "monet" z Adolfem Hitlerem. Często są to dwu- i pięciomarkówki datowane na 1935 rok.

Z pewnością nie są one ani monetami próbnymi, ani tym bardziej niewprowadzonymi do obiegu monetami obiegowymi. Jednak często sugerują to katalogi niektórych całkiem poważnych firm numizmatycznych. Według wszelkiego prawdopodobieństwa są one efektem prywatnej inicjatywy - próbą zarobku bazującą na faszystowskich resentymentach.

  

Innym numizmatem pojawiającym się sporadycznie na Allegro jest medal z wizerunkiem wodza III Rzeszy, wybity w srebrze (Ag.900) o średnicy 35 mm.

  

Numizmaty z wizerunkiem Benito Mussoliniego

Monet z wizerunkiem Mussoliniego podobnie jak w przypadku poprzednika również nigdy w obiegu nie było. W handlu numizmatycznym spotyka się jednak różne warianty takich właśnie monet fantazyjnych. W okresie dyktatury Mussoliniego w obiegu we Włoszech funkcjonowały monety z królem Wiktorem Emanuelem III.

Przedstawię kilka przykładów takich monet:

1. 20 LIR / Awers skopiowano z 20-lirowej monety z 1928 roku. Na oryginalnej monecie znajdował się portret Wiktora Emanuela III. Na „monecie” występuję nadmiar dat - na awersie 1918 i 1928 (10-lecie zakończenia I wojny światowej), na rewersie 1943.

  

2. Wariant "monety" 1 w złocie (Au) - bez nominału.

  

3.  20 LIR / Awers skopiowano z monety 100-lirowej z 1923 roku, wybitej z okazji rocznicy "Marszu na Rzym". Również na tej „monecie” występuje nadmiar dat: na awersie pozostało Ottobre 1922-1923 (choć nominał zmieniono na 20 lir), na rewersie pojawia się rok 1945.

   

4. 20 LIR / „Moneta” będąca hybrydą monet fantazyjnych 1 i 3: awers 20-lirówki z 1928 roku, na rewersie zaś łysy Mussolini z datą 1945.

  

Autor: Józef Smurawa

Źródła:
- www.freewebs.com/
- www.wp.pl
- www.wikipedia.org/