Polecamy

skup monet
skup monet
Numizmatyka
Sklep numizmatyczny
Monety
monety skup

Polecamy

skup monet
skup monet
Numizmatyka
Sklep numizmatyczny
Monety
monety skup

Malbork - dawna stolica państwa krzyżackiego

.

malbork_1Malbork (łac. Mariaeburgum, Mariae castrum, Marianopolis, niem. Marienburg) – miasto w północnej Polsce, w województwie pomorskim nad Nogatem, na Żuławach Wiślanych. Siedziba powiatu malborskiego. Według danych z 3 lutego 2014 roku w 2013 roku miasto miało 38 650 mieszkańców. Miasto posiada zakłady przemysłu maszynowego, lniarskiego, spożywczego, odzieżowego oraz port rzeczny. Jest znanym ośrodkiem turystycznym. Wśród organizowanych przez miasto imprez są kontynuowane przez wiele lat: Festiwal Boże Narodzenie w Sztuce, wybory Miss, Przegląd Zespołów Tanecznych, Malborskie Spotkanie Teatralne i wiele, wiele innych. W czerwcu obchodzone są Dni Malborka, a w lipcu Oblężenie Malborka. Miasto to jest gospodarzem Międzynarodowego Turnieju Szachowego o Wieżę Zamku Malborskiego.

malbork_3

Malbork, widok miasta

malbork_2W malborskim zamku organizowane są wystawy i sesje popularnonaukowe. Mają tam miejsce również takie imprezy jak Oblężenie, nawiązujące do tradycji rycerskiej. Czwartkowe Wieczory Muzyczne na Zamku organizowane są przez Miejski Dom Kultury i Muzeum Zamkowe od września 1982 roku. Na wystawy zaprasza galeria Na lewo. Miasto dysponuje sześcioma bibliotekami oraz kinem Klubowym. Od 2003 do 2008 roku, od początku maja do końca wakacji trwały cykle koncertów muzycznych. Pod hasłem Malborski Przegląd Muzyczny do miasta przyjeżdżają dziesiątki zespołów z całego kraju i zagranicy.

     

Ważne daty w historii miasta

młodsza epoka kamienia / Ślady osadnictwa w miejscu dzisiejszego Malborka, natrafiano tu także na relikty rzymskie.

XII/XIII wiek / Pomezania, na której leży Malbork, zamieszkana była dość gęsto jak na tamte czasy. Duże połacie kraju pokrywały puszcze, gdzie na podmokłych łąkach rosła bujna trawa, pasły się stada zwierzyny, jeziora zaś obfitowały w ryby. Część terenu Pomezanii została zdobyta przez książąt pomorskich. Za ich sprawą na prawym, wysokim brzegu Nogatu powstał gród Zantyr wraz z podgrodziem (dzisiejszy Sztum), który w 1250 roku podarowano Zakonowi Krzyżackiemu.

– od ok. 1274 roku / Krzyżacy zaczęli wznosić, częściowo z materiałów uzyskanych z rozbiórki starych zabudowań klasztornych grodu w Zantyrze, silnie ufortyfikowany zamek w dolnym biegu Nogatu. Budowany zamek i otaczające go miasto nazwano Marienburg, czyli gród Marii, od imienia patronki Zakonu. W 1280 roku do zamku przeniesiono konwent zakonu z Zantyru. Jednocześnie wokół budowanego zamku rozwijała się prężnie pierwotna osada, która już w 1286 roku otrzymała prawa miejskie chełmińskie.

XIII/XIV wiek / Prężny rozwój miasta Malborka, duży napływ osadników. Miasto zyskało charakter rzemieślniczo-handlowy i rolniczy. Miasto rozwijało się dzięki dogodnemu połączeniu drogami wodnymi z Wisłą i Nogatem do Chełmna, Grudziądza, Torunia i Elbląga, a także do potężnego Gdańska. Malbork w XIV wieku był miastem średniej wielkości pod względem obszaru, jaki zajmował, jak zabudowy i gospodarki. Handlowano tu zbożem, drewnem, skórami, końmi i winem. Rozwijały się cechy piekarzy i rzeźników

1309–1457 / Malbork był siedzibą wielkiego mistrza zakonu krzyżackiego i stolicą państwa zakonnego (stolicę przeniesiono do Malborka z Wenecji).

malbork_4

Malbork, panorama Zamku Krzyżackiego – fot. WIKIPEDIA

1466 / Malbork został przyłączony do Polski w wyniku pokoju toruńskiego.

1466–1772 / Malbork był stolicą województwa malborskiego I Rzeczypospolitej.

1626 i 1656 / Malbork został dwukrotnie zdobyty przez Szwedów.

1772 / do Malborka wkroczyły wojska pruskie, a polski wojewoda Michał Czapski i jego administracja zostały usunięte. W 1773 roku miasto włączono do nowoutworzonej prowincji Prusy Zachodnie ze stolica w Gdańsku.

2. poł. XIX w. / Malbork otrzymał połączenie kolejowe z Berlinem i Królewcem.

– 1919–1945 / Po 1919 roku Malbork wszedł w skład Rejencji zachodniopruskiej, a w latach 1939-1945 roku do Rejencji kwidzyńskiej Okręgu Gdańsk-Prusy Zachodnie.

II wojna światowa / W mieście istniał tu obóz jeniecki (Stalag XX B), w którym przebywało ok. 30 tys. jeńców.

–  1945 / Pomiędzy styczniem a marcem 1945 roku atakująca Armia Czerwona dokonała zniszczeń w 80% substancji budowlanej Malborka. Po wojnie stopniowe usuwanie szkód wojennych sprowadzało się do systematycznego wyburzania pozostałości zabudowy malborskiego Starego Miasta. Odzyskaną cegłę oddawano na odbudowę Warszawy. Takie działania władz Malborka spowodowały, że na początku lat 50. na terenie starówki nie pozostało żadne historyczne zabudowanie. Jedynymi ocalałymi reliktami gotyckiego miasta jest kościół farny, ratusz, dwie bramy miejskie i fragmenty murów obronnych.

28 października 2008 r. / Podczas prac budowlanych odkryto grób masowy 2116 osób, prawdopodobnie mieszkańców miasta, którzy nie posłuchali rozkazu ewakuacji. Ponieśli oni najprawdopodobniej śmierć podczas walk w mieście oraz podczas oblężenia miasta z rąk Armii Czerwonej lub wskutek chorób i chłodu albo zostali zastrzeleni.

    

Zabytki Malborka

– Zamek wielkich mistrzów krzyżackich z XIV–XV wieku otoczony murami obronnymi z bramami, składający się z trzech oddzielnych zamków: Zamku Wysokiego, Zamku Średniego oraz Zamku Niskiego zwanego także Przedzamczem.

malbork_5

Malbork, zamek wielkich mistrzów krzyżackich w XIX w. / 1 – 1834; 2 – ok. 1859; 3 – ok. 1895
- fot. WIKIPEDIA

Krzyżacki zamek obronny, obejmujący: Zamek Wysoki (1276-1280, rozbudowa 1334-1344) z salą kapitulną, skarbcem, refektarzem, kapitularzem i kaplicą NMP. Zamek Średni (koniec XIII w.), z pałacem wielkiego mistrza, wielkim refektarzem, kaplicą św. Bartłomieja. Zamek Niski (przedzamcze, XIV w.), z arsenałem, ludwisarnią i kościołem św. Wawrzyńca. Obwarowania (1330-1350) z basztami i Bramą Mostową. Nowe obwarowania zewnętrzne (1416-1420). Zamek uległ dewastacji w XVIII i XIX w., częściowo rozebrany dla pozyskania cegły, zrekonstruowany w latach 1882-1921.

– Ratusz w Malborku – wzniesiony został w latach 1365–1380 w miejscu wcześniejszego ratusza. Rekonstruowany w końcu XV wieku i w 1901 roku przez Conrada Steinbrechta. Zbudowany na planie prostokąta, podpiwniczony, dwukondygnacyjny. Ma dwuspadowy dach z dwoma ozdobnymi szczytami i wieżyczkę pośrodku kalenicy. W wieżyczce znajdował się dzwon odlany w 1407 roku. W piwnicach przed wojną znajdowała się restauracja „Ratskeller” z izbą pamięci Hindenburga. Obecnie w Ratuszu mieści się Młodzieżowy Dom Kultury „Ratusz”.

Resztki murów obronnych wraz z bramami oraz basztami – wzniesione w pierwszej połowie XIV wieku z  cegły.

Brama Mariacka, zwana także Sztumską oraz Przewozową – zbudowana razem z systemem obronnym w pierwszej połowie XIV wieku. Wznosi się ona na planie prostokąta o wymiarach 6,6 na 7,6 metra na wysokość 10 metrów. Jej fasadę południową i północną zdobią blendy zamknięte ostro łukami. Ta gotycka budowla uzyskała po pożarze dachu w 1838 roku charakterystyczną nadbudówkę z muru pruskiego. Na przełomie lat 1936/1937 przystąpiono do rekonstrukcji dachu według projektu mistrza budowlanego Paula Domberta. Rozebrano wieżyczkę, a bramę nakryto czterospadowym dachem, kryjącym krenelaż. Zegar umieszczono w ozdobnym krenelażu. Po II wojnie światowej nie nakryto baszty dachem z 1937 roku.

Baszta maślankowa, inaczej lichnowska – jedna z najwyższych wież znajdujących się w kompleksie zamku malborskiego (28,8 m wysokości).

malbork_6

Malbork: Ratusz, Brama Mariacka, Brama Garncarska – fot. WIKIPEDIA

Brama Garncarska, zwana także Elbląską lub Św. Ducha – zbudowana najprawdopodobniej w 1380 roku. Jest bramą pięciokondygnacyjną wysokości 12 m.

Kościoły: św. Jana z 2-giej połowy XIV wieku; św. Jerzego (obecnie pw. Matki Bożej Nieustającej Pomocy) – zbudowany w czasach polskich 1711–1712, zaprojektowany przez Jakuba Goraua.

malbork_7

Malbork: Gotycki kościół św. Jana w Malborku, Ruiny Szkoły Łacińskiej – fot. WIKIPEDIA

Szkoła Łacińska / ruiny – gmach zbudowany w 1352 przez wielkiego mistrza Winricha von Kniprode, od XVI wieku do 1864 pełnił rolę szkoły, w której uczono początków łaciny.

Młyn Górny (Piekarski) – zbudowany w 1400, na planie prostokąta o wymiarach 12,75 na 25,50 m, przy grubości murów 1,35 m. Jego dach odbudowany po pożarach w 1410 i 1718 roku. Na pierwotnym, wschodnim szczycie występuje bogate blenkowanie.

Szpital Jerozolimski z XVI–XVII wieku (wpisany na listę World Monuments Watch 2006).

Pozostałości twierdzy Malbork, wzniesionej na przedpolach miasta w latach 1899–1903 i rozbudowanej w latach 1914–1915.

    

Mennica malborska

Mennicę malborska otwierano pięć razy i tyleż razy ją zamykano. Dwa razy była ona mennicą krzyżacką, dwa razy koronną i raz biła monety dla Litwy.

malbork_8

Malborskie monety – elementy małej architektury – trzy aluminiowe monety umocowane
na specjalnie przygotowanych kamieniach

Prezentacja monet upamiętnia fakt, że – począwszy od XV wieku - w Malborku pięć razy była czynna mennica. Malborskie monety znaleźć można w trzech miejscach: w sąsiedztwie miniatury zamku, na ul. Kościuszki w pobliżu PEMAL-u, oraz na Skwerze Miast Partnerskich w parku przy Placu Wolności (park wzdłuż al. Rodła, niedaleko Urzędu Miasta Malborka). Monety są jednostronne i przedstawiają awers i rewers szeląga Konrada von Jungingena oraz awers szeląga Stefana Batorego. Planowane jest również pojawienie się wykonanych z brązu awersu i rewersu kolejnej monety: 3 öre Zygmunta III Wazy.

   

Mennica Krzyżacka w Malborku ginie jednak w pomroce dziejów a szczegóły jej funkcjonowania nie są dokładnie znane. Na pewno za Wielkiego Mistrza Zakonu Konrada III von Jungingen (1393 - 1407) bito w Malborku szelągi znaczone literą M, a czas ich emisji przypadał na lata 1404-1407.
Niektórzy badacze sądzą, że mennica w Malborku funkcjonowała również za Wielkiego Mistrza Ulryka von Jungingen (1407-1410), ale jego szelągi nie noszą żadnych znaków menniczych i trudno którekolwiek z nich przypisać tej mennicy.

malbork_9

Szeląg krzyżacki, Konrad von Jungingen (1393-1407)

Zapewne w krótkim okresie po bitwie grunwaldzkiej w 1410 roku na zamku w Malborku także funkcjonowała mennica. Pewnym jest natomiast jej funkcjonowanie za Wielkiego Mistrza Ludwika von Erlichshausen (1450-1467) w latach 1454-1456 i wówczas biła ona szelągi znaczone wizerunkiem róży, jako znakiem menniczym.
Najstarsza mennica zakonu krzyżackiego znajdowała się w Toruniu, w poł. XIV wieku powstała kolejna w Elblągu, pod koniec XIV wieku doszły jeszcze Gdańsk i Malbork.
Podstawą była grzywna pruska równa 180 gramom srebra. Grzywna pruska dzieliła się na: 4 wiardunki, 24 skojce, 45 półskojcy, 60 szelągów, 180 kwartników lub 720 denarów. Sporadycznie bito również złote dukaty.
Za jedną grzywnę pruską można było kupić np. krowę.

Mennica malborska ulokowana na terenie zamku w Malborku, jako mennica koronna, w roku 1585 biła trojaki króla Stefana Batorego (egzemplarze wyjątkowo rzadko spotykane!)

malbork_10

Dukat dla ziem pruskich, Stefan Batory 1585 - moneta ogromnej rzadkości, znana w trzech kolekcjach:
Potockich, Radziwiłła i w Ermitażu, złoto, 3.51 g – fot. WCN

Na lata 1592-1601 przypada ostatni okres funkcjonowania mennicy malborskiej, która działa wówczas pod opieką spółki Kaspra Goebla i Gracjana Gonzalo. W maju 1590 roku otrzymują oni od podskarbiego koronnego Jana Firleja koncesję na otwarcie mennicy. Koncesja ta zostaje zatwierdzona przez Zygmunta III we wrześniu 1591 roku, a pierwsze monety malborskie wybite w tym okresie noszą datę 1592. Jednak tym razem mennica nie jest już usytuowana na zamku malborskim, jak miało to miejsce w czasie panowania Stefana Batorego, lecz na terenie miasta, dzięki czemu dzierżawcy podlegają korzystniejszemu dla nich sądownictwu miejskiemu, a nie starościńskiemu. Monety malborskie mają być produkowane zgodnie z ordynacją menniczą z 1580 roku. Nominały, jakie są wówczas wybijane to ternary, szelągi, trojaki, szóstaki, dukaty, półportugały i portugały. Mennica w Malborku posługuje się w tym okresie wyłącznie maszynami walcowymi, wynalezionymi przez mincerza królewieckiego Hansa Suppela w roku 1570.

malbork_11

Przykładowe monety bite w mennicy malborskiej w latach 1592-1601:
1 - Trojak koronny 1594 / Waga: 2,380 g, Metal: Ag, Średnica : 20,5 mm;
2 - Szeląg 1596 / Pierścień- znak Kaspra Goebla, mincerza malborskiego w latach (1591-1601),
Trójkąt- znak Gracjana Gonzala, mincerza malborskiego w latach (1591-1601)
3 - Szóstak koronny 1596 / Średnica: 27 mm
4 - 3 ore Zygmunta III Wazy 1593 / Na świecie istnieją tylko 2 egz. tej monety

Król Zygmunt III Waza szykował po objęciu tronu szwedzkiego reformę monetarną na wzór Polski (system wielokrotności 3). Waga monety 2,29 g dziwnie IDEALNIE pasuje do TROJAKA z POLSKIEJ ordynacji menniczej z 1580 r. (obowiązującej do 1601 r.). Jeśli to nie przypadek wyglądałoby to na przymiarki do unii walutowej i zgodności 1ore=1grosz. 3 ore wybite w kilku sztukach byłoby więc taką pokazową monetą dla sejmów szwedzkich „coś ala demo” jak wyglądałby monety szwedzkie po reformie.

Produkcja mennicza, szczególnie po podpisaniu nowej, korzystniejszej dla skarbu państwa umowy z 1596 roku, nie jest zbyt intensywna. Znakiem mincerskim Goebla jest pierścień, a Gonzalo – trójkąt. Monety z 1599 roku są ostatnim rocznikiem, na którym widoczne są znaki obu wspólników, gdyż od 1600 roku w mennicach koronnych obowiązują nowe zasady oznaczania monet poprzez pierwszą literę miasta (czyli w wypadku Malborka jest to litera M). Ustawa sejmowa z 1601 roku kończy działalność wszystkich mennic krajowych z wyjątkiem krakowskiej, a więc także żywot mennicy malborskiej w okresie panowania Zygmunta III Wazy dobiega końca.

    

Muzeum Zamkowe w Malborku / Gabinet numizmatyczny

malbork_12Muzeum Zamkowe w Malborku (Malbork, ul. Starościńska 1) gromadzi numizmaty od czasów przedwojennych. Do II wojny znajdował się tu niemalże kompletny zbiór monet zakonu krzyżackiego oraz z mennic Prus Królewskich i Książęcych. Niestety w wyniku działań wojennych bogata kolekcja malborskiego gabinetu numizmatycznego uległa rozproszeniu. W 1961 roku wraz z powstaniem Muzeum Zamkowego wznowiono gromadzenie numizmatów. Budowana kolekcja nierozerwalnie związana jest z miejscem, w którym jest eksponowana. Znajdują się w niej głównie monety państwa krzyżackiego, działającej kilkakrotnie mennicy malborskiej, monety i medale Prus Królewskich i Książęcych, numizmaty I-III Rzeczypospolitej oraz współczesne, a także obiekty związane z szeroko pojętą numizmatyką: kopie, banknoty, stemple mennicze, wagi dukatowe, żetony i inne.

malbork_13

1 – Jan Höhn Młodszy, Medal upamiętniający powstanie Ligi Antytureckiej i zwycięstwa nad Turcją 1684,
Fot. B. i L. Okońscy
2 – Kolekcja portmonetek z Muzeum Zamkowego w Malborku – fot. http://www.zamek.malbork.pl/

Na kolekcję medali składają się obiekty przede wszystkim prezentujące sztukę medalierską Prus oraz liczne medale współczesne (powojenne) związane z historią naszego kraju, medale emitowane przez muzea polskie oraz pojedyncze medale projektowane przez znanych medalierów polskich. Liczną grupę stanowią medale emisji naszego muzeum. Są to przede wszystkim medale (lane i bite) emitowane od 1965 roku a projektowane przez znanych medalierów polskich na Międzynarodowe Biennale Ekslibrisu Współczesnego oraz medale okolicznościowe.
W kolekcji kopii i innych obiektów związanych z pieniądzem oprócz nielicznej grupy kopii monet i banknotów znajdują się banknoty związane z Malborkiem - są to notgeldy emitowane w czasie I wojny światowej oraz notgeldy będące odbiciem propagandy niemieckiej prowadzonej w związku z plebiscytem 11 lipca 1920 roku. Ciekawą grupę obiektów stanowią ważki dukatowe (do sprawdzania wagi monet złotych), sakiewki, portmonetki oraz skarbonki z XIX i XX wieku.

    

malbork_31aMiędzynarodowe Biennale Ekslibrisu Współczesnego - odbywa się już od 1963 roku w Muzeum Zamkowym w Malborku, każdego nieparzystego roku, w pierwszą sobotę czerwca rozpoczyna się światowa wystawa ekslibrisu. Prezentowane są  na niej prace laureatów konkursu poświęconego temu dedy­kowanemu znakowi książko­wemu.
Biennale zainicjował konkurs na ekslibris dla nowo utworzonej biblioteki zamkowej, ogłoszony przez Henryka Raczyniewskiego, ówczesnego dyrektora malborskiego Muzeum. Konkurs przerodził się – dzięki pomysłowi wybitnego grafika Wojciecha Jakubowskiego – w prezentację dorobku najwybitniejszych polskich i zagranicznych artystów, uprawiających ten gatunek sztuki. Pierwsza edycja konkursu stała się równocześnie początkiem malborskiego Biennale i tworzonej tu kolekcji ekslibrisów.
Na przestrzeni wieloletniej historii malborskiego Biennale Ekslibrisu widać, jak wielkie zmiany dokonują się w tej dziedzinie sztuki graficznej. Z dedykowanego znaku własności książki, wyrażanego w latach 60-tych i 70-tych przy pomocy powściągliwych, literniczych kompozycji, ekslibris przeobraził się w fascynujące wielowątkowe obrazy, mistrzowsko cięte w metalu i trawione walorowo z zastosowaniem kilku technik graficznych w jednej odbitce. Ten powolny proces ewolucji ekslibrisu, idący w kierunku wyzwolenia go spod kategorycznej presji użytkowości (wklejania do książek), podniósł tę formę graficzną do rangi dzieła sztuki i spowodował, że ekslibris funkcjonuje obecnie jako samodzielna dedykacyjna miniatura graficzna oraz jako obiekt kolekcjonerski i ekspozycyjny.
Najliczniej reprezentowane w konkursie są środowiska artystyczne z Polski, Ukrainy, Rosji, Białorusi, Czech, Słowacji, Bułgarii, Litwy, Niemiec i Włoch. Międzynarodowe jury wyróżnia autorów najlepszych zestawów prac medalami honorowymi i trzema nagrodami pieniężnymi.

Kazda kolejna edycja Międzynarodowego Biennale Ekslibrisu Współczesnego łączy sie z kolejnymi emisjami medali okolicznościowych z tej okazji. Ponizej prezentacja części z nich.

malbork_32a

     

Współczesne numizmaty malborskie

1 – 2 ZŁOTE / 20 ZŁOTYCH (2002) / Zamek w Malborku (Seria: Zabytki kultury materialnej w Polsce)

malbork_14

2 ZŁOTE / Emitent: Narodowy Bank Polski; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja:
23.10.2002 r.; materiał: GOLDEN NORDIC (CuAl5Zn5Sn1); średnica: 27 mm; masa: 8,15 g; nakład:
680 000 szt., stempel: zwykły, projekt: Ewa Tyc-Karpińska (awers), Roussanka Nowakowska (rewers)

20 ZŁOTYCH
/ Emitent: Narodowy Bank Polski; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja:
23.10.2002 r.; materiał: srebro (Ag.925) + ceramika; średnica: 38,61 mm; masa: 28,28 g; nakład:
51 000 szt., stempel: zwykły, projekt: Roussanka Nowakowska

Zamek Malborski, „Marienburg”, jest największą ceglaną twierdzą w Europie i uznaje się go powszechnie za jeden z najwybitniejszych przykładów architektury gotyckiej, zarówno pod względem artystycznym, jak i nowatorskich rozwiązań budowlanych.
W końcu XIII wieku niemieccy mieszczanie założyli w Palestynie Zakon Najświętszej Marii Panny Domu Niemieckiego w Jerozolimie, zwany popularnie Krzyżackim. Miał on na celu niesienie pomocy pielgrzymom oraz obronę Ziemi Świętej. Nieoficjalnie miał też reprezentować interesy cesarstwa niemieckiego. Bracia zakonni ślubowali opiekę nad ubogimi i chorymi, a także obowiązek walki z niewiernymi. Dało to Krzyżakom pretekst do utworzenia własnego państwa w Polsce, do której trafili za sprawą Księcia Konrada Mazowieckiego około 1226 r.
Właściwy podbój okolicznych ziem rozpoczął się w 1234 r., kiedy z udziałem rycerstwa polskiego i niemieckiego zorganizowano pierwszą wyprawę krzyżową do Prus. W 1234 r. papież Grzegorz IX wydał bullę, w której najpierw przejmował pogańskie Prusy pod swoją jurysdykcję, a następnie oddał we władanie Krzyżakom, bardzo dbającym o opinię obrońców chrześcijaństwa i spadkobierców tradycji krzyżowych.

malbork_15

Zamek w Malborku – widok od strony zachodniej - fot. WIKIPEDIA

W latach 1275–1300 na naturalnym wzniesieniu nad brzegiem Nogatu stanął na planie czworokąta zamek konwentualny (inaczej komturski lub dom zakonny). Był on przede wszystkim budowlą obronną.

     

2 – 100 ZŁOTYCH (1994) / Banknot obiegowy

Na banknocie o nominale 100 złotych umieszczono portret króla Władysława II Jagiełły. W tle po jego obu stronach znajdują się stylizowane elementy ornamentyki gotyckiej.
Stronę odwrotną zdobi Orzeł Biały na tarczy herbowej z nagrobka króla. Poniżej tarczy umieszczono hełm, płaszcz krzyżacki oraz dwa miecze nawiązujące do zwycięskiej bitwy pod Grunwaldem w 1410 roku. Z lewej strony tarczy widnieje zarys zamku krzyżackiego w Malborku.

malbork_16

Emitent: Narodowy Bank Polski; producent: Thomas De La Rue – Londyn, PWPW S.A. - Warszawa
(od 2000 r.); emisja: 25 marca 1994 r.; materiał: papier biały jednostronnie gładzony;
wymiary: 138 x 69 mm; projekt: Andrzej Heidrich

malbork_17

100 ZŁOTYCH z nowymi zabezpieczeniami – emisja 2014 r.

     

3 – 7 KRZYŻAKÓW / 70 KRZYŻAKÓW (2008) / Malbork (Dukaty lokalne)

malbork_18

7 KRZYŻAKÓW / Emitent: UM Malbork; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; czas obowiązywania:
18.07.2008 -30.09.2008; materiał: mosiądz (CuZn); średnica: 27 mm; masa: 8,3 g; nakład: 20 000 szt.,
stempel: zwykły + otwór w środku monety, projekt: Amber Future

70 KRZYŻAKÓW
/ Emitent: UM Malbork; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; czas obowiązywania:
18.07.2008 - 30.09.2008; materiał: srebro (Ag.500); średnica: 32 mm; masa: 14,14 g; nakład: 300 szt.,
stempel: lustrzany, projekt: Amber Future

    

4 – 4 MALBORKI / 40 MALBORKÓW (2008) / Malbork (Dukaty lokalne)

malbork_19

4 MALBORKI / Emitent: UM Malbork; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; czas obowiązywania:
18.07.2008 - 30.09.2008; materiał: mosiądz (CuZn); średnica: 27 mm; masa: 8,4 g; nakład: 20 000 szt.,
stempel: zwykły, projekt: Amber Future

40 MALBORKÓW
/ Emitent: UM Malbork; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; czas obowiązywania:
18.07.2008 - 30.09.2008; materiał: srebro (Ag.500); średnica: 32 mm; masa: 14,14 g; nakład: 300 szt.,
stempel: lustrzany, projekt: Amber Future

     

5 – 3 KAZIMIERKI (2009) / Wjazd króla Kazimierza do Malborka (Dukat lokalny)

malbork_20

3 KAZIMIERKI / Emitent: UM Malbork; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; czas obowiązywania:
12.06.2009 - 15.07.2009; materiał: mosiądz (CuZn); średnica: 22 mm; masa: 4,3 g; nakład: 20 000 szt.,
stempel: zwykły, projekt: Amber Future

malbork_21Kazimierz IV Jagiellończyk (1427-1492), syn Władysława Jagiełły, wielki książę litewski od 1440, król polski od 1447 roku. Wysłany na Litwę jako namiestnik królewski, obwołany wielkim księciem. Faktu tego nie uznała Korona. Po śmierci Władysława III Warneńczyka zaproponowano Kazimierzowi Jagiellończykowi objęcie tronu polskiego. Koronował się dopiero w 1447 roku, wymuszając wcześniej na możnowładcach małopolskich zmianę warunków unii na korzystniejsze dla Litwy. Nadał bojarom litewskim prawa równe szlachcie polskiej, obiecał zwrot Podola i Wołynia państwu litewskiemu.

W 1454 roku na prośbę Związku Pruskiego, popartą udanym powstaniem antykrzyżackim, ogłosił inkorporację Prus do Korony. Krok ten doprowadził do wybuchu wojny trzynastoletniej (1454-1466), zakończonej pokojem toruńskim i odzyskaniem ziemi chełmińskiej, gniewkowskiej, Pomorza Gdańskiego i Warmii oraz miast Malborka, Elbląga, Sztumu i Gdańska. W wyniku traktatu pokojowego państwo zakonne stało się lennem polskim.

   

6 – 4 OBLĘŻNIKÓW10 OBLĘŻNIKÓW (2009) / Oblężenie Malborka 1999-2009 (Dukaty lokalne)

malbork_22

4 OBLĘŻNIKÓW / Emitent: UM Malbork; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa;
czas obowiązywania: 2009-07-24 - 2009-08-31; materiał: mosiądz (CuZn); średnica: 27 mm;
masa: 8,4 g; nakład: 20 000 szt., stempel: zwykły, projekt: Amber Future

10 OBLĘŻNIKÓW (Ag)
/ Emitent: UM Malbork; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa;
czas obowiązywania: 2009-07-24 - 2009-08-31; materiał: srebro (Ag.500) + oksyda;
średnica: 32 mm; masa: 14,14 g; nakład: 500 szt., stempel: zwykły, projekt: Amber Future
10 OBLĘŻNIKÓW (Au)
/ Emitent: UM Malbork; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa;
czas obowiązywania: 2009-07-24 - 2009-08-31; materiał: złoto (Au.900); średnica: 21 mm;
masa: 8 g; nakład: 100 szt., stempel: lustrzany, projekt: Amber Future

„Oblężenie Malborka” to inscenizacja plenerowa nawiązująca do faktów historycznych związanych z obleganiem zamku przez wojska polsko-litewskie w 1410 roku. Wiemy z historii, że po wygranej bitwie pod Grunwaldem król Władysław Jagiełło wraz ze swoim wojskiem oblegał tę krzyżacką fortecę przez ok. dwa miesiące, a mimo wszystko jej nie zdobył.

malbork_23

„Oblężenie Malborka” - sceny z inscenizacji

„Oblężenie Malborka” to bodaj największy teatr plenerowy w Polsce. Przygotowywany jest z ogromnym rozmachem, biorą w nim udział aktorzy zawodowi i setki uzbrojonych statystów rekrutujący się głównie ze stowarzyszeń i bractw rycerskich wielu krajów. Realistyczne widowisko ma ogromne walory historyczno-edukacyjne i przybliża odległą historię na wyciągnięcie dłoni, czyni ją żywą, przyswajalną i na tyle atrakcyjną, że z roku na rok ściąga coraz więcej widzów, ich liczba grubo przekracza 100 tysięcy. Inscenizacji towarzyszą barwne pokazy i turnieje rycerskie, jarmark rzemiosł średniowiecznych, zabawy plebejskie i różnorakie koncerty, całość kończy się pokazem sztucznych ogni.

    

7 – 50 MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU (2011) / Muzeum Zamkowe w Malborku (Monety pamiątkowe)

a/50 MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU

Moneta  powstała w wyniku konkursu ogłoszonego na projekt jego wizerunku. Laureatkami konkursu zostały - Kinga Szczepanik (awers) i Agata Błażejczyk (rewers).

malbork_24

50 MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU / Emitent: Muzeum Zamkowe w Malborku; producent:
Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja: lipiec 2011 r.; materiał: mosiądz (CuZn); średnica: 27 mm;
masa: 8,4 g; stempel: zwykły

b/50 MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU - „Oblężenie Malborka 2011”

Na rewersie monety odwzorowanie monety krzyżackiej.

malbork_25

50 MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU - „Oblężenie Malborka 2011” / Emitent: Muzeum Zamkowe
w Malborku; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja: 2011 r.; materiał: mosiądz (CuZn);
średnica: 27 mm; masa: 8,4 g; stempel: zwykły

c/50 MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU (Ag)

malbork_26

50 MUZEUM ZAMKOWE W MALBORKU (Ag) / Emitent: Muzeum Zamkowe
w Malborku; producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja: 2011 r.; materiał: srebro (Ag.500)
+ tampondruk; średnica: 32 mm; masa: 15 g; stempel: lustrzany

     

8 – Numizmaty – Mennica Krzyżacka w Malborku, blister (2010) / Seria: Mennice Ziem Polskich

Dwa numizmaty zapakowane w blister w postaci eleganckiego prezentera. Pierwszy – replika szeląga z wyobrażeniem róży jako znaku mennicy, drugi - Medal Malbork z panoramą zamku i miasta w Malborku wg najstarszego wizerunku drzeworytniczego.

malbork_27

Emitent i producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja: czerwiec 2010 r.; nakład: 1000 szt.;
materiał: mosiądz srebrzony; średnica: 38,61 mm; masa: 14,14 g; stempel: zwykły

     

9 – Replika „Szeląga Wielkiego Mistrza Konrada von Jungingena” (2010)

Wiernie wykonana, z zachowaniem wszystkich detali srebrna replika „Szeląga Wielkiego Mistrza Konrada von Jungingena”, sygnowana literą M na awersie nad tarczą jako znakiem mennicy.

malbork_28

Emitent i producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja: czerwiec 2010 r.; nakład: 500 szt.;
materiał: srebro (Ag.925); średnica: 32 mm; masa: 14,14 g; stempel: zwykły

malbork_29

Emitent i producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja: czerwiec 2010 r.; nakład: 50 szt.;
materiał: złoto (Au.900); średnica: 27 mm; stempel: lustrzany

     

10 – Plakieta Muzeum Malbork-Troki (2010)

malbork_30

Emitent i producent: Mennica Polska S.A. - Warszawa; emisja: wrzesień 2010 r.; nakład 200 szt.;
materiał:
tombak srebrzony i oksydowany; wymiary: 70x70 mm; stempel: zwykły; projekt: Jan Szczypka

    

Autor: Józef Smurawa

Źródła:
- http://pl.wikipedia.org/
- http://portalwiedzy.onet.pl/
- http://www.mennica.com.pl/
- http://e-numizmatyka.pl/
- http://www.82-200.pl/
- „Falsyfikat szóstaka malborskiego z 1599 roku” - Artur Jezioro
- M. Niemczyk Antykwariat Numizmatyczny
- http://myvimu.com/
- http://www.historiapieniadza.pl/
- http://gedea.pl/
- http://wcn.pl/
- http://www.marienburg.pl/
- http://www.zamek.malbork.pl/
- http://banknoty.republika.pl/
- http://nbp.pl/
- http://www.mennica.com.pl/
- http://www.emonety.pl/

Nowe zasady dotyczące ciasteczek (cookies). Wykorzystujemy pliki cookies, aby nasz serwis lepiej spełniał Wasze oczekiwania. W razie potrzeby można zablokować ciasteczka w przeglądarce jak to zrobić tutaj.

Akceptuję zapisywanie ciasteczek (cookie) dla tej strony:

EU Cookie Directive Module Information