„SOS dla Świata” - Płetwal błękitny
Mennica Polska S.A. wybiła kolejną, dziesiątą monetę z serii „Zagrożone gatunki zwierząt”. Tym razem przedstawiono wizerunek płetwala błękitnego. Moneta powstała w systemie bicia royalty - koncesja Niue Island. Do tej pory ukazały się już monety z wizerunkami: ary hiacyntowej, tygrysa syberyjskiego, pandy wielkiej, zebry Grevy'ego, goryla górskiego, nosorożca czarnego, lemura rudego, żółwia karetta i lamparta amurskiego.
1 dollar (NZD) - Płetwal błękitny
Specyfikacja monety:
Nominał: 1 dolar (NZD)
Emitent: Niue Island
Producent: Mennica Polska S.A.
Materiał: srebro (Ag.999)
Średnica: 38,61 mm
Waga: 17,5 g
Stempel: lustrzany
Nakład: 2015 szt. / ozdobne opakowanie + certyfikat
Zdobienie: druk cyfrowy, kryształy Swarovskiego
Emisja: luty 2015 r.
Płetwal błękitny (Balaenoptera musculus), ssak morski zaliczany do rodziny wielorybów fałdowców z podrzędu fiszbinowców, rzędu waleni. Największy przedstawiciel rzędu waleni, a także największe spośród wszystkich zwierząt, jakie kiedykolwiek zamieszkiwały kulę ziemską.
Osiąga przeciętnie 25-26, a maksymalnie 31 m długości ciała, ciężar przeciętnie ok. 120 t, maksymalnie do 200 t. Samice są większe od samców. Ubarwienie ciała błękitnoszare w nieregularne plamy, często posiada białawy odcień, który nadają mu pokrywające ciało okrzemki. W tylnej części ciała znajduje się mała płetwa grzbietowa, dolna część ciała w liczne bruzdy. W szczękach występują płyty fiszbinowe o długości do 1 m, czarno ubarwione, w liczbie 270-395 sztuk w każdej połowie górnej szczęki.
Szczęki mają sześć metrów długości, język osiąga wielkość dużego wołu i wagę do czterech ton. Średni ciężar pozostałych części ciała (w tonach): serce - 0,6, wątroba - 1, płuca - 1,2, krew - 8, kości - 22, tłuszcz - 26, mięso - 56. Doskonale znosi znaczne różnice temperatury wody, spotykany jest we wszystkich oceanach. Żywi się skorupiakami planktonowymi zwanymi krylem. Ciąża trwa ok. 11 miesięcy, poród odbywa się w okresie zimy w ciepłych rejonach oceanów, do których samice wędrują, aby tam rozpocząć wychów młodego.
Noworodek płetwala błękitnego ma ok. 7 m długości ciała, a waży ok. 2,5 t. Samica karmi młode przez 6-7 miesięcy, przez ten okres podwaja ono niemal ciężar ciała, osiągając ok. 13 m długości, natomiast matka traci podczas karmienia dziennie około 170 kilogramów swej wagi, w ciągu pół roku stanowi to 30 ton, czyli czwartą część masy dorosłego osobnika. Płetwal błękitny prowadzi z reguły samotny tryb życia. Potrafi szybko pływać, osiągając podczas ucieczki prędkość 37 km/godz. Zanurza się na głębokość do 450 m i może pozostawać pod wodą do 2 godz. Podczas wydechu wyrzuca podwójny obłok mgły sięgający 15 m wysokości. Płetwale są najgłośniejszymi żywymi istotami na naszej planecie, wydają niskie dźwięki (o częstotliwości 20 herców) - praktycznie niesłyszalne dla człowieka - o natężeniu prawie 190 decybeli, które nawet słyszą z odległości 850 kilometrów.
Wskutek licznych polowań wytępiono do 1966 ok. 300 tys. sztuk tych zwierząt. Od 1967 płetwala błękitnego objęto całkowitą ochroną. Znany jest jeden podgatunek płetwala błękitnego, Balaenoptera musculus brevicauda, osiągający nieco mniejsze rozmiary ciała.
Autor: Józef Smurawa / Źródło: Mennica Polska S.A., http://portalwiedzy.onet.pl/
