„Varia numizmatyczne” – nowa publikacja numizmatyczna Dariusza Marzęty

Ukazała się nowa publikacja Dariusza Marzęty dla miłośników numizmatyki Polski Królewskiej, którą zatytułowano „Varia numizmatyczne”. Artykuły, które znalazły się w tej książce pochodzą: z tekstów autora publikowanych na przestrzeni kilku ostatnich lat w dwóch periodykach, tj. w roczniku „Lubelskie Wiadomości Numizmatyczne” i  kwartalniku „Szkoła Nawigatorów”; a także z prowadzonego przez autora blogu – www.blognumizmatyczny.pl; dodatkowo jeden z artykułów stanowi dodatek do artykułu o monetach krzyżackich i dotychczas nie był publikowany. Teksty wchodzące w skład niniejszego tomu zasadniczo ukierunkowane są na numizmatykę europejską, a zwłaszcza polską od czasów Średniowiecza do XVII wieku.

Artykuły zebrane w nowej publikacji pana Dariusza Marzęty zostały na nowo opracowane i przystosowane do jej potrzeb. Autor ponadto swoje teksty znacząco wzbogacił zdjęciami monet, o których w nich mowa.

Okładka książki oraz dane specyfikacyjne: wymiary - 16,5 cm x 23,5 cm, oprawa - miękka,
papier - kredowy, doskonałej jakości zdjęcia 70 monet, 112 stron, cena - 28,00 zł

W książce „Varia numizmatyczne” znajdziemy następujące tematy (poniżej wybrane przez autora fragmenty wstępu, dotyczące zawartości jego nowej publikacji):

- „Reformy monetarne w Średniowieczu” ukazały się w pierwszym, inauguracyjnym numerze „Szkoły Nawigatorów” (Nr 1/ grudzień 2013). Napisanie tego artykuły kosztowało mnie zdecydowanie najwięcej wysiłku. Krótki i syntetyczny tekst dotyczy najważniejszych „wydarzeń monetarnych” rozgrywających się w okresie ponad pięciu stuleci, i na obszarze przekraczającym łacińską Europę.

- „Początki szeląga” („Szkoła Nawigatorów” Nr 5/ grudzień 2014) oraz „Mennictwo państwa krzyżackiego” („Szkoła Nawigatorów” Nr 7/ czerwiec 2015) to pierwsze rozdziały dużej syntezy, nad którą pracuję już od jakiegoś czasu, i która mam nadzieję w ciągu kilku lat zostanie doprowadzona do końca. Tytuł roboczy powstającej książki to „Dzieje polskiego szeląga”.

- „Historia polskiego szeląga” („Lubelskie Wiadomości Numizmatyczne” XVIII/2012) to artykuł, który powstał ładnych parę lat temu. W ciągu tego czasu znacznie wzrosła moja wiedza na temat szelągów. W związku z tym konieczne okazały się daleko idące zmiany treści artykułu. Tekst został znacząco przebudowany i zmieniony. Uwagi te odnoszą się zwłaszcza do fragmentu traktującego o boratynkach. Artykuł był pisany dla początkujących kolekcjonerów, którzy zaczynają tworzyć w miarę kompletną (reprezentatywną) kolekcję polskich szelągów. Dlatego też w tekście występuje bardzo często określenie stopnia rzadkości omawianych szelągów. Punktem odniesienia był tu dla mnie podstawowy katalog monet polskich – E. Kopicki: Ilustrowany skorowidz pieniędzy polskich i z Polską związanych, Warszawa 1995.

- „Szwedzkie szelągi okupacyjne” („Lubelskie Wiadomości Numizmatyczne” XIX/2013). W tym przypadku punktem wyjścia również był „Ilustrowany skorowidz…” E. Kopickiego. Jednakże artykuł został napisany w opozycji do słynnego dzieła, w którym szelągi ryskie oraz inflanckie Krystyny Wazy, Karola Gustawa i Karola XI nie zostały zaliczone do polskiej numizmatyki. W tekście „Szwedzkie szelągi okupacyjne” zostało zaprezentowane odmienne stanowisko. 

- „Jak rozpoznawać boratynkowe mennice?” („Lubelskie Wiadomości Numizmatyczne” XXI/2015). Boratynki to jak na razie jeden z najsłabiej zbadanych obszarów polskiej numizmatyki. Dotychczasowe publikacje zacnych uczonych Henryka Wojtulewicza i Wojciecha Niemirycza nie wytrzymały próby czasu i są dziś niewystarczające. Od wielu lat nad swoim Opus magnum pracuje najwybitniejszy dziś znawca miedzianych szelągów Jana Kazimierza – Cezary Wolski. Tymczasem z roku na rok rośnie grono miłośników miedziaków Jana Kazimierza, którzy często stają przed dylematem „Z jakiej mennicy pochodzi moja boratynka?” Artykuł „Jak rozpoznawać boratynkowe mennice?” miał służyć pomocą przy odpowiedzi na powyższe pytanie. Na kształt tego tekstu duży wpływ wywarły konsultacje z Cezarym Wolskim. Dzięki niemu udało mi się uniknąć kilku znaczących błędów (które niechybnie bym popełnił), za co mu serdecznie dziękuję.

- „Katalog podstawowych odmian krzyżackich szelągów okupacyjnych i lennych” nie był dotychczas publikowany i stanowi dodatek do „Mennictwa państwa krzyżackiego”.

- „Rzecz o łamaniu ósmego przykazania” (www.blognumizmatyczny.pl). Tekst ten pochodzi z mojego bloga i stanowi reakcję na bezpodstawne oskarżenie, które wysunął wobec mnie pan Zbigniew Kiełb jakobym przypisał sobie jego odkrycie. Chodzi mianowicie o ustalenie, że herb Korwin umieszczany na niektórych boratynkach należał do Adama Sakowicza. W trakcie dyskusji na forum tpzn.pl okazało się, że „odkrycie” pana Kiełba było znane już 120 lat temu.

- „Pojedynczy hak menniczy na monetach Zygmunta Wazy bitych w latach 1595-96” (www.blognumizmatyczny.pl). Artykuł ten jest jednym z bardziej wartościowych tekstów znajdujących się w tym tomie. Zawiera on hipotezę dotyczącą odpowiedzi na pytanie o właściciela pojedynczego haka menniczego umieszczanego w latach 1595-96 na szelągach Zygmunta III Wazy.

    

Poniżej zamieszczamy zdjęcia przykładowych stron książki:

Publikację można zamówić bezpośrednio od autora, a także kupić na portalu aukcyjnym Allegro.

Autor: Józef Smurawa
Źródło: Dariusz Marzęta