NBP: 10 złotych – Pamięci ks. Franciszka Blachnickiego – prezentacja monety
Narodowy Bank Polski zaprezentował wizerunek nowej monety kolekcjonerskiej, poświęconej Pamięci ks. Franciszka Blachnickiego. Na monetę o nominale 10 złotych w srebrze trafi wizerunek ks. Franciszka Blachnickiego, znak Ruchu Światło-Życie oraz wizerunek kobiety i mężczyzny podążających za Ewangelią. Ksiądz Franciszek Blachnicki (1921–1987) jest zaliczany do najwybitniejszych przedstawicieli polskiego duchowieństwa katolickiego w okresie PRL. Był wykładowcą Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, organizatorem Krucjaty Wstrzemięźliwości, założycielem Ruchu Światło-Życie, twórcą Krucjaty Wyzwolenia Człowieka i Chrześcijańskiej Służby Wyzwolenia Narodów, więźniem obozów koncentracyjnych, był także prześladowany przez Służbę Bezpieczeństwa PRL. Moneta trafi do kolekcjonerów 17 lipca 2025 roku.
10 ZŁOTYCH - Pamięci ks. Franciszka Blachnickiego
Specyfikacja monety:
Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Materiał: srebro (Ag.999)
Stempel: lustrzany
Średnica: 32 mm
Masa: 14,14 g
Nakład: do 8 000 szt.
Projekt: Paulina Kotowicz
Data emisji: 17-07-2025
Awers: znak Ruchu Światło-Życie oraz wizerunek kobiety i mężczyzny podążających za Ewangelią.
Rewers: postać ks. Franciszka Blachnickiego. Lewa część płaszcza kapłana została przedstawiona jako obozowy pasiak z numerem 1201, nawiązujący do pobytu księdza w KL Auschwitz. W tle umieszczono krzyż ze stułą i ciernie.
Ks. Franciszek Karol Blachnicki urodził się 24 marca 1921 r. w Rybniku. W latach młodzieńczych był harcerzem i żołnierzem – uczestniczył w wojnie obronnej we wrześniu 1939 r. Działał w konspiracji antyniemieckiej. Był też więźniem KL Auschwitz, skazanym w 1942 r. na karę śmierci zamienioną na 10 lat ciężkiego więzienia.
W 1945 r. wstąpił do Wyższego Śląskiego Seminarium Duchownego w Krakowie. Święcenia kapłańskie przyjął 25 czerwca 1950 r. Jako wikariusz pracował w parafiach w Tychach, Borowej Wsi, Łaziskach Górnych, Rydułtowach, Cieszynie i Bieruniu Starym.
W 1957 r. zainicjował ogólnopolską akcję trzeźwościową pod nazwą Krucjata Wstrzemięźliwości. Już w 1960 r. obejmowała ona 100 tys. członków deklarujących abstynencję od alkoholu. W sierpniu 1960 r. władze państwowe zakazały jej działalności. Ks. Blachnicki zarzucił im łamanie prawa i prześladowanie Kościoła. Z tego powodu w 1961 r. oskarżono go o „rozpowszechnianie pism zawierających fałszywe wiadomości”, aresztowano, a następnie skazano na karę 10 miesięcy więzienia z zawieszeniem na 3 lata.
W roku akademickim 1961/1962 ks. Blachnicki podjął studia i pracę dydaktyczno-naukową na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim. W 1965 r. obronił pracę doktorską. Po niezatwierdzeniu przez władze państwowe jego habilitacji zrezygnował z pracy na uczelni. Napisał ponad 600 publikacji naukowych i popularnych.
W 1963 r. podjął na nowo organizowanie rekolekcji oazowych dla młodzieży, z których z czasem rozwinął się Ruch Światło-Życie. W 1970 r. liczba uczestników letnich oaz wyniosła 1,5 tys. W 1976 r. brało w nich udział ok. 20 tys. osób, a dziesięć lat później – 76 tys.
Od grudnia 1981 r. przebywał na emigracji. W 1982 r. osiadł w Carlsbergu (RFN), gdzie utworzył Międzynarodowe Centrum Ewangelizacji Światło-Życie oraz wydawnictwo Maximilianum. W czerwcu 1982 r. założył Chrześcijańską Służbę Wyzwolenia Narodów – stowarzyszenie skupiające Polaków i przedstawicieli innych narodów Europy Środkowo-Wschodniej wokół idei suwerenności wewnętrznej i jedności narodów w walce o wyzwolenie.
Od połowy lat 50. XX w. do końca życia był prześladowany przez komunistyczny aparat państwowy. W toku śledztwa prowadzonego w Instytucie Pamięci Narodowej ustalono, że śmierć ks. Blachnickiego w dniu 27 lutego 1987 r. w Carlsbergu nastąpiła na skutek zabójstwa przez podanie mu śmiertelnych substancji toksycznych.
Andrzej Sznajder
Autor: Józef Smurawa
Źródło: Narodowy Bank Polski
