Narodowy Bank Polski zaprezentował nową monetę kolekcjonerską, poświęconą Jasnej Górze – duchowej stolicy Polski. Jest to trzecia moneta w serii pt. „W Polskę wierzę”. Jasna Góra (łac. Clarus Mons) – sanktuarium wraz z klasztorem zakonu paulinów w Częstochowie, położone na wzgórzu o tej samej nazwie. Jedno z ważniejszych miejsc kultu maryjnego oraz najważniejsze centrum pielgrzymkowe katolików w Polsce, ze znajdującym się obrazem Matki Bożej Częstochowskiej, który uważany jest za cudowny, oraz zbiorem wielu innych dzieł sztuki, najczęściej sakralnej, stanowiących w większości dary wotywne wiernych. 16 września 1994 obiekt uznany został za pomnik historii. Srebrny (Ag.925) numizmat z ozdobnikami wykonanymi w technice druku UV o nominale 10 złotych, zaprojektowany został przez Urszulę Walerzak. Wyemitowany zostanie w dniu 27 maja 2025 roku.
10 ZŁOTYCH – Jasna Góra - duchowa stolica Polski
Specyfikacja monety:
Emitent: Narodowy Bank Polski
Producent: Mennica Polska S.A.
Materiał: srebro (Ag.925)
Techniki dodatkowe: druk UV
Stempel: lustrzany
Średnica: 32 mm
Masa: 14,14 g
Nakład: do 9 000 szt.
Projekt: Urszula Walerzak
Data emisji: 27-05-2025
Awers: wizerunek korony Maryi z obrazu Matki Bożej Jasnogórskiej, ofiarowanej przez Świętego Jana Pawła II, a także fragment cytatu z Aktu biskupów polskich ponownego obrania Matki Bożej Królową Polski w 1920 r.
Rewers: rodzina w stylistyce dziecięcego rysunku, w tle zaprezentowano wizerunek klasztoru na Jasnej Górze od strony wschodniej.
Sanktuarium Matki Bożej na Jasnej Górze to od ponad sześciu stuleci wyjątkowe miejsce kultu maryjnego na ziemiach polskich.
Początki Jasnej Góry wiążą się z fundacją klasztoru paulinów dokonaną przez księcia Władysława Opolczyka w 1382 r. na wzgórzu w pobliżu Częstochowy. Dwa lata później fundator przywiózł z Rusi już wówczas otoczony kultem obraz Matki Bożej z Dzieciątkiem i przekazał go zakonnikom pod opiekę. Sprowadzenie tego niezwykłego wizerunku jest prawdopodobnie związane z przybyciem z Węgier do Polski młodej Jadwigi Andegaweńskiej, koronowanej w 1384 r. na króla Polski.
Według źródeł od 1388 r. ośrodek sakralny zaczęto nazywać Jasną Górą. Król Władysław Jagiełło w 1393 r., w imieniu swoim i małżonki Jadwigi, dokonał powtórnej fundacji klasztoru jasnogórskiego. Sfinansował także renowację cudownego obrazu, uszkodzonego w 1430 r. przez sprawców napaści na klasztor.
Sława tego miejsca ciągle wzrastała, a pod opieką władców z dynastii Jagiellonów i Wazów sanktuarium było rozbudowywane i upiększane. Zygmunt III i Władysław IV wznieśli wokół klasztoru fortyfikacje, dzięki którym obiekt zyskał miano Fortalitium Marianum. Od czasów sławnej obrony klasztoru przed Szwedami w 1655 r. Jasna Góra nabrała wyjątkowego znaczenia jako duchowa stolica narodu polskiego. Król Jan Kazimierz we Lwowie 1 kwietnia 1656 r. ogłosił Matkę Bożą Królową Polski i oddał pod jej opiekę mieszkańców Rzeczypospolitej. Za symboliczny tron Maryi Królowej Polski uznano sanktuarium jasnogórskie.
Niezwykle doniosłym wydarzeniem w dziejach sanktuarium była, pierwsza poza terenem Włoch, koronacja cudownego obrazu Matki Bożej koronami papieskimi dokonana 8 września 1717 r. W okresie rozbiorów Jasna Góra, nadal otaczana przez Polaków wielkim kultem, była miejscem niosącym otuchę i nadzieję. W XX w. znaczącą rolę w historii duchowej stolicy kraju odegrała posługa prymasa Polski, bł. kard. Stefana Wyszyńskiego, który za podstawę całego programu duszpasterskiego dla ojczyzny obrał kult Matki Bożej Jasnogórskiej, oraz pontyfikat papieża, św. Jana Pawła II, który w czasie podróży apostolskich do ojczyzny aż sześciokrotnie pielgrzymował do częstochowskiego sanktuarium. Jasna Góra – co roku odwiedzana przez miliony pielgrzymów nie tylko z Polski, lecz także z wielu krajów świata – jest jednym z największych obiektów kultu maryjnego w całym Kościele.
o. dr Grzegorz Prus OSPPE
Autor: Józef Smurawa
Źródło: Narodowy Bank Polski
