Wielokrotnie w naszej numizmatycznej pasji mieliśmy momenty zwątpienia - "nie no! Przecież nie uda mi się zebrać tych wszystkich monet", "one wszystkie są za drogie", "zawsze będzie mi brakować tych 3 najrzadszych egzemplarzy", eh...

Kolekcjonowanie pozornie jest łatwe ale nie jest łatwe znalezienie klucza wg którego chcemy zbierać monety - nie jesteśmy w stanie przecież zbierać wszystkiego.

Ciekawe odkrycie minionego roku

Początek roku skłania do podsumowań działalności kolekcjonerskiej w czasie minionym. Mimo niesprzyjających okoliczności udało mi się nieznacznie powiększyć zbiór. Oto jedna z ciekawszych monet sprowadzona do kraju w grudniu 2020 roku.

Urodna panna

Tytuł nawiązuje do opracowania Borysa Paszkiewicza pt. „Podobna jest moneta nasza do urodnej Panny” z  2012 roku. Często jestem pytany o najrzadsze i najdroższe boratynki. Zawsze odpowiadam, że najrzadsze są te, które są pięknie zachowane, prawidłowo wybite i w naturalnej patynie. Te monety powstały 360 lat temu, 100 lat były w obiegu i niewiele monet zachowało się do naszych czasów w czytelnym i identyfikowalnym stanie. Jeszcze mniej natura ubrała w piękną szatę zwaną patyną.

361 rocznica wprowadzenia boratynek do obiegu

Zaraz po uchwale Komisji Sejmowej o biciu monety miedzianej podskarbi wielki koronny Jan Kazimierz Krasiński 2 lipca 1659 roku podpisał kontrakt /umowę/ z Tytusem Liwiuszem Boratinim zarządzającym od 1658 roku mennicą krakowską, w której bił monety srebrne i złote, na wybicie miedzianych szelągów w nowo utworzonej do tego celu mennicy na zamku ujazdowskim. 7 lipca ukazała się ordynacja sejmowa precyzująca, ile monet z grzywny miedzi ma być wybitych, a następnie Boratini uzyskał również nowy kontrakt na bicie miedzianych szelągów w mennicy krakowskiej od 1 sierpnia 1659 roku.

W dniach 12-15 grudnia 2020 roku (sobota-wtorek) odbędzie się Świąteczna Aukcja 27e Antykwariatu Numizmatycznego Michał Niemczyk, która składać się będzie z czterech sesji. Rozpoczęcie aukcji o godz. 9.00 (sesje I i II) oraz 17:00 (sesja III i IV). Będzie to aukcja internetowa (bez licytacji na sali). SESJA 1 (licytacja 12 grudnia, w sobotę) to przede wszystkim monety średniowieczne, monety Polski Królewskiej, Polski z okresu zaborów i monety Rosji. SESJA 2 (licytacja 13 grudnia, w niedzielę) to głównie monety II RP, PRL, monety kolekcjonerskie po 1990 roku i destrukty z okresu PRL i III RP. SESJA 3 (licytacja 14 grudnia, w poniedziałek) to literatura numizmatyczna, medale, monety spółdzielni wojskowych oraz banknoty polskie i ze świata. SESJA 4 (licytacja 15 grudnia, we wtorek) to monety antyczne i monety świata.

Na wstępie bardzo chcieliśmy podziękować Ci za to, że jesteś z nami. Niedawno przekroczyliśmy pierwsze 500 subskrypcji naszego kanału. Nie zdążyliśmy się tym pochwalić a licznik już przekroczył 600. W związku z tym dziś mamy dla Ciebie coś extra. Szukając materiału do odcinka poświęconemu tematyce bezpiecznego kupowania i sprzedawania wartościowych monet umówiliśmy się na wywiad z Michał Niemczykiem - właścicielem Antykwariatu Numizmatycznego. Michał był bardzo rozmowny i miał wiele ciekawych rzeczy do opowiedzenia. Postanowiliśmy nie obcinać niczego, bo odcinek wiele by stracił. Przez to zrobiło się troszkę więcej materiału i dziś masz w promocji podwójny kwadrans z numizmatyką :)

Ten film będzie o bliskich Ci pieniądzach...

Tak - dokładnie tych, które nosisz w portfelu. Za nimi też kryją się ciekawe historie. Pierwsze monety podenominacyjne bito już w 1990, chociaż denominację przeprowadzono 1 stycznia 1995 roku i dopiero wtedy monety te trafiły do obiegu. Wcześniej wizerunki tych monet były utajone. Jednocześnie normalnie bito monety przeddominacyjne o wysokich nominałach, ale już nieliczne.

Narodowy Bank Polski zaprezentował wizerunki grudniowych emisji monet kolekcjonerskich. Będą to ostatnie bicia zaplanowane na rok 2020. Wśród nich znalazły się: moneta o nominale 10 złotych, upamiętniająca ofiary obozu KL Warschau oraz dwie monety z serii: „Skarby Stanisława Augusta”. W drugiej z tych emisji na monety o nominałach 500 złotych w złocie i 50 złotych w srebrze trafił król Władysław IV. Królewskie medale powstawały w mennicy warszawskiej w latach 1791–1797/1798. Ich twórcami byli dwaj wybitni medalierzy Jan Filip Holzhaeusser i Jan Jakub Reichel. Medale były wzorowane na portretach namalowanych w latach 1768–1771 przez Marcella Bacciarellego do Pokoju Marmurowego w Zamku Królewskim w Warszawie. Obecnie zaś ich odwzorowanie trafiło na monety kolekcjonerskie NBP. Monety z serii: „Skarby Stanisława Augusta”  trafią do kolekcjonerów 3 grudnia 2020 roku, natomiast moneta „Ofiarom obozu KL Warschau” 8 grudnia 2020 roku.

II emisja

O ile w pierwszej emisji w latach 1659-61 wybito 180 milionów boratynek /wedle oficjalnych danych/, to w drugiej emisji w latach 1663-66 aż 1 miliard 390 milionów sztuk. Miało to opłakane skutki gospodarcze, a także konsekwencje w postaci optymalizacji produkcji polegającej na odejściu od artyzmu na rzecz schematyzmu, ujednolicaniu portretów królewskich, orłów i pogoni szczególnie w latach 1664-66. Stemple wykonywano niechlujnie i często z błędami. Monety bite były niedbale, stąd ogromna ilość destruktów.

Kokardka

W katalogu C. Wolskiego pod numerem LU.61.E.11.11.2 znajduje się boratynka litewska z szacowaną rzadkością R2 bez kokardy na końcu wieńca na awersie i omyłkowym herbem Ślepowron zamiast Sakowicz na rewersie.

Podobna moneta tyle, że z kokardą i tym samym błędem herbowym jest popularna. Wydawać by się mogło, że moneta bez kokardy z szacowaną rzadkością R2 / zachowało się od 3 do 15 tysięcy szt. / jest stosunkowo łatwa do zdobycia, a szukałem jej 9 lat.